Ik mag graag zeggen dat de Banenafspraak veel werk heeft verschaft aan onderzoekbureaus, maar in zekere zin is dat ook waar voor dienstverlenende instanties.
Dat geldt voor publieke diensten vanuit gemeenten en UWV en private instellingen als uitzendbureaus, werving- en selectiebureaus en re-integratiebedrijven. En ook niet perse daarvoor bedoelde online platforms, websites en sociale media zoals LinkedIn.
Bij de beoordeling van de effectiviteit van dienstverlening kijken ministerie en Tweede Kamer meestal alleen naar de publieke instanties. Daardoor lijkt het alsof die een monopolie hebben. Terwijl in werkelijkheid het percentage bemiddelingen door publieke instanties gering is (afgezet tegen het totale aantal mensen dat een nieuwe baan vindt).
Überhaupt helpen de meeste mensen zichzelf. Dat doen ze via een gewone sollicitatie, via hun netwerk of tegenwoordig soms zelfs via Open Hiring (een procedé waarbij iedereen zich aan kan melden en een kans krijgt om te beginnen).
Belangrijk te onderstrepen is natuurlijk wel dat de publieke dienstverlening essentieel is voor groepen die afstand tot de arbeidsmarkt hebben en/of ondersteuning nodig hebben om de arbeidsmarkt te bereiken. Na een wat aarzelend begin vind ik dat de WSP’s (WerkgeversServicePunten) enorm gegroeid zijn in de dienstverlening. In de optimale situatie werken UWV en gemeenten daar samen om onder andere mensen uit de Banenafspraak naar werkgevers toe te brengen.
Maar het kan altijd beter. Dit doen we niet door weer wat anders te verzinnen of een nieuwe functionaris aan te wijzen. Nee, dat doen we door de bemiddeling te intensiveren. Zelf ben ik zowel directeur van een Arbeidsbureau als van meerdere uitzendbureaus geweest. De kerntaak van deze organisaties is bemiddeling. Het is een service naar twee kanten: de werkgever een goede kandidaat en de werkzoekende een passende baan.
Om dat werk goed te kunnen doen, is het belangrijk veel werkgevers te kennen én het bestand aan werkzoekenden inzicht te hebben. Ook op individueel niveau moet je weten wat iemand kan. Kan de kandidaat tillen of is telefoneren passender? Gaat over een betrekking van 28 uur of praten we over een kleiner dienstverband? En minstens zo interessant: je moet weten welke regelingen van toepassing zijn voor de werkgever én voor de werknemer.
Een betere dienstverlening, die dringend nodig is om de enorme reserves op de arbeidsmarkt te ontsluiten, bereiken we niet met allerlei nieuwe experimenten, maar door te versterken en te verbeteren wat er de afgelopen jaren is opgebouwd.
Nieuwe Tweede Kamer, nieuwe regeringspartijen: kies voor de Banenafspraak en door te kiezen voor een echte publiek-private samenwerking.
*Aart van der Gaag is namens werkgeversverenigingen VNO-NCW en MKB Nederland het boegbeeld Banenafspraak. De komende weken schrijft hij een serie columns over de toekomst van inclusie onder het motto ‘Kies de Banenafspraak’
