Kies de Banenafspraak is het motto van de Maand van de 1000 Voorbeelden dit jaar. Dat is een oproep aan werkgevers en bemiddelaars, maar natuurlijk ook aan de politiek. Op zoek naar een antwoord op de plannen van de politieke partijen, hebben wij de diverse verkiezingsprogramma’s uitgekamd.

De komende weken volgt een analyse van de speerpunten, of het gebrek daaraan rond inclusie en de arbeidsmarkt in de partijprogramma’s. Vandaag drie partijen die zich beknopt over de materie uitlieten: de ChristenUnie

Het verkiezingsprogramma van de ChristenUnie (CU) leest als één groot testament met bijbehorende visie van de vertrekkende minister voor Participatie, Carola Schouten. ‘Elk mensenleven heeft intrinsieke waarde. Dit hangt niet af van vermogens, beperkingen, leeftijd of wat iemand maatschappelijk bijdraagt’, vat haar partij samen.

Werk hoort volgens de CU bij de bestemming van de mens, maar… ‘Vaak gaat het alleen over de economische waarde van werk, over de werknemer als verdienmodel. Dat is te beperkt. In het goede leven is werk zoveel meer dan dat. Ieder mens heeft talent. Ieder mens kan wat bijdragen aan de samenleving. En werk kan een zaadje zijn voor een nieuwe toekomst. (…)’

Werkgelegenheid is volgens de CU de beste sociale zekerheid, ook voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt: ‘Als het kan bij reguliere werkgevers en anders bij sociale ondernemingen’. Nu er nog steeds zoveel mensen onvrijwillig aan de kant staan, wil de partij helpen om talenten te ontdekken, te ontwikkelen en in te zetten: ‘Dit vraagt van bedrijven om écht moeite te doen om werkplekken te creëren voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Tegelijkertijd is de overheid verantwoordelijk om ervoor te zorgen dat niemand tussen wal en schip valt. Ook als extra begeleiding of een beschutte werkplek nodig is’.

De partij pleit voor maatwerk en goede begeleiding. Daarmee onderstreept zij het belang van jobcoaching op de werkvloer.

Banenafspraak
Voor zover wij konden zien is de CU de enige die in haar verkiezingsprogramma expliciet heeft opgenomen dat de overheid de Banenafspraak nakomt: ‘Er worden door overheidsorganisaties meer banen gecreëerd voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, juist in sectoren die nu achterlopen op de afspraak, zoals het onderwijs’.

Daarnaast wil de CU weer een stevige publieke sociale infrastructuur bouwen om mensen aan de basis van de arbeidsmarkt te ondersteunen en te helpen ontwikkelen. Vanuit de sociale basisvoorziening voor werk moeten voldoende werkplekken worden aangeboden voor mensen die duurzaam of tijdelijk afhankelijk zijn van een beschermde werkomgeving: als vangnet en springplank.

De CU zoomt ook in op de financiële zekerheid die nodig is bij overgangen tussen dagbesteding, bijstand en werk: ‘Nu is inkomensonzekerheid een groot struikelblok voor deelname op de arbeidsmarkt. Die moet zoveel mogelijk worden weggenomen, door ruimere bijverdiengrenzen, een bufferbudget of garantie op terugkeer in uitkering wanneer betaald werk niet lukt’.

Voor bedrijven en overheidsorganisaties met meer dan 25 fte aan personeel, noemt de CU het quotum, oftewel de verplichting om mensen met een arbeidsbeperking in dienst te nemen.

Goud en goud
Tenslotte is de CU voor het promoten van leer-werktrajecten door het voor ondernemers aantrekkelijk te maken deze aan te bieden: ‘We willen dat ondernemers met een hart van goud voor jongeren en jongeren met gouden handen elkaar vinden’. Dus moet er voldoende budget zijn voor goede begeleiding op de werkvloer.

Voor het beleid in de komende jaren noemt de CU de hervorming van de Participatiewet nu het vangnet van deze wet niet stevig genoeg blijkt: ‘Naast de hoogte van de uitkering zijn ook de regels niet goed. Bijvoorbeeld voor mensen met een medische urenbeperking. Daarom moet de wijziging van de Participatiewet (zowel op korte als langere termijn) worden voortgezet’. De basisbaan wordt het nieuwe sluitstuk van de sociale zekerheid.

We kamden de (concept-) verkiezingsprogramma’s uit van alle partijen met een minimum van drie zetels die nu in de Tweede Kamer vertegenwoordigd zijn. De verschillende partijcongressen zullen her en der nog wat amenderen, maar de standpunten zijn nu ruwweg wel bekend.

Het minste waar we naar hebben gekeken is of de woorden arbeidsparticipatie, beperkingen en Banenafspraak in de plannen en standpunten van partijen voorkomen. 

Tekst: Klaas Salverda