De politie is een van de voorlopers op het gebied van de banenafspraak. Misschien niet altijd qua aantallen, maar wel als het gaat om de inventieve aanpak om banen te realiseren voor mensen met een arbeidsbeperking. Dat geldt ook voor de eenheid Den Haag, die ‘Op naar de 125.000 banen’ digitaal een blikje in de keuken gunde.
In de eerste aflevering van deze tweedelige serie praten we met Ruud Willemstein, teamchef van de Dienst Regionale Recherche en Marieke Janssen accounthouder Banenafspraak bij de Politie van de Eenheid Den Haag. In het tweede deel is het woord aan de medewerkers Wouter van Aalst en Richard van den Berg.

De politie is een van de grootste werkgevers van Nederland. In totaal werken er een slordige 60.000 mensen, waarvan bijna 400 een doelgroepregistratie heeft. Een bekend inclusief voorbeeld bij de politie zijn de camerabeeldspecialisten, mensen met neurodivergentie die camerabeelden analyseren, waarbij ze zoeken naar verdachten, voertuigen en strafbare feiten.
Medeverantwoordelijk voor de succesvolle uitrol van dit project is de bevlogen Marieke Janssen. “Mensen starten bij ons in principe met tijdelijke aanstellingen. Daarvoor is het expertteam ‘De Blauwe Baan’ met bijbehorend budget opgezet, als het ware als opstapje. Als de plaatsing succesvol verloopt, is het de inzet om er reguliere functies van te maken. Daarover gaan we dan het gesprek aan met teamchefs zoals Ruud.”
En Ruud Willemstein staat daar zeker voor open. En hij staat daar niet alleen voor open, maar inmiddels is een aantal camerabeeldspecialisten al in vaste dienst getreden van de politie op zijn afdeling. Zij hebben het diploma van Buitengewoon Opsporingsambtenaar (BOA) behaald en ondersteunen het recherchewerk.
Ruud: “Nu vooral als camerabeeldspecialisten, maar met interne begeleiding en het leren op de werkplek worden zij verder opgeleid in het werk van de recherche. Op deze manier groeien zij in het vakmanschap en zijn het gewaardeerde collega’s. Zij dragen bij aan betekenisvol politiewerk, dat bewijzen zij elke dag. Deze beweging past in de ontwikkeling van de laatste jaren. Traditionele loopbaanpaden blijven, maar in toenemende mate ontstaat meer ruimte voor zij-instroom en alternatieve instroom van nieuwe collega’s en daarmee ontstaat ook ruimte voor andere minder traditionele loopbaanpaden.”
“En met deze ontwikkeling”, daar zijn Marieke en Ruud het over eens, “liggen er kansen voor de organisatie. Er wordt een grotere doelgroep op de arbeidsmarkt bereikt en de politie wordt een meer inclusieve organisatie, waar iedereen ertoe doet en van waarde is ongeacht de verschillen.”
Volgens Ruud wordt er rekening gehouden met de arbeidsomstandigheden, waar nodig maatwerk toegepast, de begeleiding gewaarborgd. “En we waarderen ze om waar hun talenten liggen. En ondertussen leveren zij een stuk van de puzzel bij het oplossen van complexe opsporingsonderzoeken. En daarmee helpen zij de maatschappij veiliger te maken. Hoe mooi is dat!”
Marieke vertelt dat de juiste ondersteuning daarbij een belangrijke succesfactor is. Daarvoor heeft de politie een fijnmazig systeem opgetuigd. Een landelijk expertteam genaamd De Blauwe Baan helpt bij de werving en selectie van nieuwe medewerkers en geeft ondersteuning en advies aan zowel de medewerkers als aan alle betrokken leidinggevenden en coaches. “Je moet er echt zijn, het is een dagtaak als je meerdere medewerkers hebt. Maar als je het goed doet, levert het gewoon ontzettend veel op. Investeren in begeleiding leidt tot kwaliteit.”
“En het was in het begin allemaal niet zo vanzelfsprekend”, voegt Marieke toe. “Maar omdat de leiding erachter stond en vooral ook omdat de medewerkers, bijvoorbeeld de camerabeeldspecialisten, maar ook de audiospecialisten, inhoudelijk zulk goed werk leverden, groeide het draagvlak en veranderde de visie op het binnenhalen en binnenhouden van deze doelgroep.”
Ruud vult aan dat de medewerkers volwaardig deel uitmaken van het team en niet weg te denken zijn. “Juist om wie zij zijn en wat zij doen!”
Zoals bekend, hebben overheidsorganisaties te maken met een vastgesteld doel als het gaat om banenafspraak banen. De politie heeft de streefgetallen nog niet bereikt. “Daar werken we ontzettend hard aan”, constateert Marieke. “We werken aan groei en die zien we ook ontstaan sinds de Blauwe Baan als expertteam in 2023 is ingericht. Maar bovenal hebben we aandacht voor duurzame inzet, waarbij de doelstelling is dat medewerkers uit het doelgroepregister na hun tijdelijke aanstellingen een vaste aanstelling gaan krijgen.”
Op een volhardende manier inzetten op cultuurverandering, inzetten op begeleiding en leren van ervaringen, dat zijn in het kort de lessen die Marieke en Ruud mee zouden willen geven aan andere werkgevers, die inclusieve stappen overwegen. Ruud: “Je organisatie wordt er rijker van en het is geweldig te zien hoe deze mensen eerst als nieuwe vreemde eenden in de grote organisatie van de politie stapten, zich vervolgens hier thuis gingen voelen en hierna zagen groeien naar fijne vakbekwame collega’s.