Een gelijk speelveld creëren voor mensen met een kwetsbare arbeidsmarktpositie die niet binnen de banenafspraak vallen.

Dat is wat Start Foundation, die zich hardmaakt voor een maatschappij waarin iedereen werkt en die voor iedereen werkt, voor ogen staat. Zij heeft samen met ‘medestrijders’ waaronder CNV Jongeren, Onbeperkt aan de Slag en het netwerk Ieder(in), een manifest opgesteld en aan minister Carola Schouten voor Participatie overhandigd. Daarin vragen ze aandacht voor het ‘buitensluiten’ van een grote groep mensen met een arbeidsbeperking op de arbeidsmarkt.

Niet beperkt genoeg

Mensen die hinder ondervinden vanwege een beperking, maar geen aanspraak maken op de banenafspraak, konden sinds februari 2022 hun ervaring delen via het meldpunt ‘Ik ben niet beperkt genoeg’. Hun verhalen zijn gebundeld en nu dus aan aan de minister overhandigd. Minister Schouten ging daarbij in gesprek met ervaringsdeskundigen.

Tussen wal en schip

Volgens de ondertekenaars vallen nog steeds te veel mensen tussen wal en schip; mensen die wél graag aan het werk gaan. ‘In het huidige regeerakkoord staat dat de regering de komende jaren meer mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt naar werk wil begeleiden. Dat zijn vooruitstrevende woorden. Maar de plannen blijven heel algemeen en er wordt niet specifiek ingegaan op de banenafspraak’, aldus de initiatiefnemers.

Smalle doelgroep

De specifieke doelgroep waar de Wet banenafspraak betrekking op heeft is ‘relatief smal en ingekaderd’, stellen zij. ‘Werkgevers zijn steeds vaker bereid ook mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan te nemen, maar geven dan wel de voorkeur aan iemand uit de gespecificeerde doelgroep. Die keuze biedt hen namelijk aanvullende ondersteuning, financiële voordelen en de quotumregeling.’

Dat is volgens de opstellers van het manifest ‘oneerlijk en onverteerbaar’ voor alle andere mensen die ook graag aan het werk gaan. Deze ‘systematische discriminatie’ kan volgens hen nooit de bedoeling van de Wet banenafspraak zijn geweest.

Buiten de regeling

In het manifest worden cijfers van het CBS aangehaald waaruit valt af te leiden dat 1 miljoen Nederlanders zichzelf arbeidsgehandicapt vindt, maar geen arbeidsongeschiktheidsuitkering ontvangt en niet binnen de regeling van de banenafspraak valt. Een deel van deze groep is jonger dan 35 jaar of heeft een beperking die vanaf het 18e levensjaar of na de studie is ontstaan. Sommigen van hen zijn aan het werk of zijn werkzoekend. Zij hebben last van hun beperking, maar kunnen – al dan niet met ondersteuning – werken en hebben nog veel arbeidsjaren voor de boeg.

VVD-kamerlid Daan de Kort reageerde via Twitter op het pleidooi. Hij vindt dat er veel meer moet worden gekeken naar de arbeidsgeschiktheid van mensen: ‘Het UWV en gemeenten moeten wat mij betreft aan de slag met een talentindicatie. Van afkeuren naar goedkeuren!’

Tekst: Klaas Salverda