Sinds 2019 werk ik als OmbudsSpits Werk & Participatie bij Onbeperkt aan de Slag. Werkzoekenden, werkenden en werkgevers kunnen bij mij terecht als ze vragen hebben over wet- en regelgeving rond werken met een arbeidsbeperking en de banenafspraak. Ook kunnen zij signalen doorgeven over de arbeidsmarkt: wat gaat er goed en wat gaat er niet goed? Inmiddels heb ik meer dan 250 signalen / vragen ontvangen. De meeste waren van mensen met een arbeidsbeperking, maar ook werkgevers kwamen met vragen en signalen op me af.
De vragen van werkgevers concentreerden zich vooral op de inhoud van wet- en regelgeving. Dit varieerde van heel algemeen (bijvoorbeeld ‘Wat is de Banenafspraak voor iets?’) of juist heel concreet over de voordelen en mogelijkheden of juist risico’s van bepaalde regelingen of voorzieningen:
- Daalt het inkomen van mijn werknemer als ik een loonsverhoging geef?
- Mijn werknemer met een WAO is gaan werken, zoals de politiek wil, maar is er op inkomen op achteruit gegaan! (Ditzelfde is meermaals genoemd door werkgevers met werknemers met een Wajong in dienst.)
- Mijn werknemer zit niet in het doelgroepregister. Is er wel no-riskpolis mogelijk?
- Ik heb een Wajonger in dienst. Hoe werkt dat loonkostenvoordeel en wat moet ik als werkgever hiervoor doen?
- Hoe lang geldt de no-riskpolis en hoe werkt dat dan met zijn Wajong?
- Wat zijn de consequenties van de harmonisering van de Wajong voor mijn werknemer?
- Is er ergens een goede ‘road map’ als je als werkgever iemand met een arbeidsbeperking wil aannemen?
- Hoe werkt de WGA voor mijn (ex-)werknemer als ik als werkgever niet onder een cao val?
Dan noem ik ook nog even de signalen die mensen met een arbeidsbeperking het vaakst doorgaven:
- Als werkzoekende niet in het doelgroepenregister banenafspraak & Quotum vallen.
- Onduidelijkheid over – of problemen met – wel/niet in het doelgroepregister komen, waaronder de aanvraag Beoordeling arbeidsvermogen of Beoordeling werken met een voorziening.
- Onduidelijkheid wat je mag bijverdienen zonder je uitkering kwijt te raken.
- Informatieproblemen / onjuiste informatie door gemeente, UWV en Rijksoverheid, ook door media, social media en politiek.
- Problemen bij het ontvangen van passende ondersteuning omdat de beperking op latere leeftijd is ontstaan of op latere leeftijd is gediagnosticeerd. (Dit signaal speelt met name bij mensen die niet onder het doelgroepregister banenafspraak/Quotum vallen.)
De soorten vragen die gesteld worden en de hoeveelheid vragen die ik krijg, bewijzen volgens mij dat er voor alle betrokkenen bij werken met een arbeidsbeperking en de banenafspraak nog veel onduidelijk is. De inhoud van regels, de afbakening van doelgroepen en de consequenties van nieuwe regelgeving is bij velen niet bekend of leidt tot frustratie. Daarbij gaat het om mensen die wel zouden moeten weten hoe het precies zit, omdat het om hen gaat: mensen die (willen) werken en hun werkgevers.
Ik vervul mijn rol als OmbudsSpits met liefde, maar als we van de banenafspraak een succes willen maken, en in het verlengde daarvan willen zorgen voor meer inclusie op de arbeidsmarkt, lijkt het hoog tijd om de regels te versimpelen en gemakkelijker toegankelijk te maken voor mensen met een arbeidsbeperking en hun werkgevers. Ook is het van belang dat de informatie over deze regels bij de overheid verbetert – bijvoorbeeld op hun websites – en dat mensen niet telkens ‘van het kastje naar de muur’ worden gestuurd. Tot het zover is, kan iedereen die met vragen zit natuurlijk bij mij terecht!
_________
Nico Blok is de OmbudsSpits voor Werk en Participatie. Deze rol is een initiatief van Onbeperkt aan de Slag en ABN AMRO. De OmbudsSpits fungeert als vraagbaak voor mensen met een arbeidsbeperking en werkgevers. Via onze website doet hij af en toe verslag doen van zijn ervaringen.