Het kabinet wil bij het maken van beleid beter aansluiten bij de behoeften en mogelijkheden van de mensen om wie het gaat. Dat schrijven minister Koolmees en staatssecretaris Wiersma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) in hun begroting die aan de Tweede Kamer is overhandigd.
Een van de voorbeelden van betere aansluiting, samen met mensen met een arbeidsbeperking, werkgevers en gemeenten, is het ‘breed offensief’ voor de uitvoering van de Banenafspraak. Daarmee wordt het voor werkgevers eenvoudiger om mensen met een beperking in dienst te nemen en te houden.

Een ander uitgangspunt is dat werken moet lonen. De Tweede Kamer behandelt het wetsvoorstel na het aantreden van een nieuw kabinet. De Kamer besloot eerder het wetsvoorstel controversieel te verklaren nadat het kabinet demissionair is geworden. Het streven is nu dat het wetsvoorstel op 1 juli 2022 wordt ingevoerd.

Budget beschikbaar

In verband met het voorstel om een gedeelte van de inkomsten van mensen die in deeltijd met loonkostensubsidie werken vrij te laten, is structureel 40 miljoen euro toegevoegd aan het macrobudget voor Participatiewet-uitkeringen. Voor de overige voorstellen uit het breed offensief is incidenteel 53 miljoen euro beschikbaar gesteld. Hiervan is na overleg met gemeenten al 42 miljoen ingezet.

Over de resterende middelen vindt nog overleg plaats met gemeenten om tot een doelmatige besteding te komen. Vanaf 2022 ontvangen gemeenten de middelen voor loonkostensubsidies (LKS) op basis van realisaties. Hiermee stimuleert het kabinet gemeenten mensen aan het werk te helpen met loonkostensubsidie.

Duurzaamheid

Om de duurzaamheid van de banen voor mensen uit de doelgroep banenafspraak te vergroten, worden twee wijzigingen beoogd in het Loonkostenvoordeel (LKV) banenafspraak. Het LKV banenafspraak wordt structureel beschikbaar in plaats van maximaal drie jaar na in dienst treden. Daarnaast kunnen werkgevers het LKV banenafspraak toepassen voor alle werknemers die ze in dienst hebben en niet alleen voor de werknemers die onlangs in dienst zijn getreden. Ook wordt de doelgroepverklaring LKV afgeschaft. Deze maatregelen vergen wetswijziging en zijn beoogd per 2024.

Ook vanaf 2025

Het LKV is per januari 2018 ingevoerd. Naar verwachting stijgen de uitgaven aan het LKV door de groeiende doelgroep van het LKV banenafspraak. Daarnaast zijn er vanaf 2025 middelen gereserveerd voor het structureel beschikbaar maken van het LKV banenafspraak voor iedereen uit de doelgroep en voor de invoering van het LKV Jongeren.

Sociaal pakket

Verder herinneren de twee bewindslieden eraan dat tijdens de crisis als gevolg van corona mensen aanspraak konden maken op passende begeleiding bij het zoeken naar werk of nieuwe bedrijfsactiviteiten en inkomen. Bij dit aanvullend sociaal pakket is speciale aandacht voor kwetsbare groepen. Voor de mensen uit de doelgroep banenafspraak geldt, aldus beide bewindslieden, dat zij snel inzetbaarheid verliezen wanneer zij niet aan het werk zijn. De nieuwe aanpak wordt zorgvuldig geëvalueerd zodat een volgend kabinet hier lering van kan trekken bij structurele hervormingen. Een deel van de trajecten uit dit pakket loopt nog door in 2022.

De komende tijd blijft het kabinet nauwlettend in de gaten houden hoe de coronacrisis het realiseren van de banen voor de doelgroep verder beïnvloedt. Vorig jaar is de landelijke doelstelling van 67.500 extra banen (sector en markt samen) met 66.097 banen net niet gehaald.

Foto’s: Rijksoverheid (Arenda Oomen en Martijn Beekman)

Tekst: Klaas Salverda