Om de potentie van het Sociaal Innovatiefonds in beeld te brengen, heeft het ministerie van SZW onderzoek laten doen naar de toegevoegde waarde en marktbehoefte van dit fonds.
Het onderzoek werd uitgevoerd door De Beleidsonderzoekers (in samenwerking met Andersson Elffers Felix) en zitten in een bijlage bij de resultatenbrief die staatssecretaris Nobel naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.
De onderzoekers constateren dat het Sociaal Innovatiefonds (SIF) een specifieke plek inneemt in het financieringslandschap voor ondernemers, die willen investeren in het aannemen van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.De staatssecretaris zal de uitkomsten van dit onderzoek meenemen in de beslissing en in de uitwerking van een mogelijk vervolg op de huidige pilot.
Een belangrijke pijler onder de werkwijze van het SIF is de aanname is dat werkgevers de business case van een inclusieve werkvloer niet rond krijgen omdat ze geen toegang hebben tot financiering vanuit bijvoorbeeld
banken. Cruciaal voor de aanpak van het SIF is ook de overtuiging dat de huidige stimuleringsregelingen zijn gericht op compensatie op individueel en niet op groepsniveau.
Deze pijlers geven het SIF volgens de onderzoekers een specifieke plek in het financieringslandschap voor inclusieve ondernemers. Zo is het SIF voor ondernemers die inclusieve stappen willen zetten de meest logische, nationale partner met een complete dienstenaanbod. Tegelijkertijd constateren de onderzoekers dat de dienstverlening van het SIF ook elders wordt geboden, maar dan verspreid over verschillende publieke en private partijen, deels nationaal en deels regionaal of zelfs lokaal.
De toegevoegde waarde van het SIF geldt – zo schrijven de onderzoekers – vooral voor een bepaald type werkgever: werkgevers die breder bereid zij te investeren in een inclusieve werkvloer. Volgens de Beleidsonderzoekers is het totaal aantal ondernemers dat behoefte heeft aan de ondersteuning van het SIF daarmee niet groot (circa 1.500 ondernemers), ‘maar in principe voldoende om het fonds breder uit te rollen.’
Aanbevelingen
De onderzoekers doen een aantal aanbevelingen op het bereik en de slagkracht van het SIF te vergroten. Hiertoe behoren:
- Aanvullende maatregelen om drempels weg te nemen, bekendheid te vergroten en ondernemers te bereiken. Dit omdat er aanvullende inspanningen nodig zijn om ondernemers te overtuigen van het belang van een inclusieve
werkvloer en om arbeidsmarktregio’s een goed zicht te geven op de wensen en kenmerken van ondernemers en kandidaten. - Arbeidsmarktregio’s als ‘vooruitgeschoven post’ van het Sociaal Innovatiefonds. De regio’s zouden een rol kunnen
spelen bij de voorlichting over de mogelijkheden van een breder uitgerold fonds. - Goedkeuring geven als overheid, omdat het gegeven dat het SIF een initiatief is van het ministerie van SZW voordelen biedt. Het trekt bijvoorbeeld financiers over de streep dat de overheid betrokken is en helpt bij het rondkrijgen van de deals.
- Blijven monitoren of de businesscases in de praktijk gezond zijn en de werkgelegenheid duurzaam is. Er zijn twijfels of de verdienmodellen van de ondersteunde werkgevers voldoende rendabel zijn, of ondernemers het uiteindelijk zelf – zonder financiering – aan kunnen en of de werkgelegenheid voor de doelgroep echt duurzaam is.
