“Als kleuter riep ik al dat ik een boek wilde schrijven”, vertelt Petra Baks. Later voegde ze daar nog aan toe dat ze het voor haar veertigste wilde doen. “Dus ja, toen kwam mijn veertigste verjaardag eraan en toen kreeg ik het op mijn heupen.”
Het is weliswaar het eerste boek van Petra Baks, maar niet haar eerste poging als schrijfster. Ze schrijft vaker columns en blogs. “Schrijven is voor mij een fijne manier om mijn gedachten te ordenen, gebeurtenissen te plaatsen en ervaringen te delen en soms te nuanceren.”
Leven met lef
Het boek, ‘Leven met lef’, vertelt het verhaal van Eva. Van een stoere lopende peuter is Eva langzaam een rolstoelafhankelijke vrouw geworden. Een aangeboren progressieve spierziekte zorgt ervoor dat ze steeds afhankelijker is van anderen. Baks: “Ondanks al haar beperkingen doet ze haar best om mee te doen in het leven. Ze komt aardig wat hobbels tegen die haar leren strijden. Eva maakt een lastige keuze die alles te maken heeft met haar zieker wordende lichaam. Het plotselinge verlies haar vader slaat alle kleur uit haar leven. Maanden leeft ze in donkere rouw tot ze op een dag besluit om een cursus als contactclown te volgen. Een contactclown in een rolstoel? Kan dat wel?!”
“Het is geen autobiografie,” benadrukt Baks. “Ik zie de meerwaarde van een biografie niet.” Sterker nog, ze vindt het juist leuk om tegen de waarheid aan te schampen en een parallel verhaal te bedenken. “Dus ja, mijn eigen ervaringen zitten erin verwerkt. Mensen die mij kennen, zullen bepaalde dingen herkennen. Maar het is uiteindelijk wel een roman. Een verhaal over een vrouw zoals ik. Het is geen inkijkje in mijn leven.”
De roman ‘Leven met lef’ werd welwillend ontvangen en besproken in verschillende nationale media. “Dat was natuurlijk leuk. Want als je dan een boek geschreven hebt, wil je natuurlijk ook dat mensen ervan weten en het kunnen lezen. Ik krijg veel positieve reacties. Sommige passages worden als heftig ervaren – meestal juist de stukken die voor mij heel gewoon zijn trouwens.”
Over en niet met
Met creëren van het personage Eva is Petra Baks wel dicht bij zichzelf gebleven. Ze heeft willen laten zien dat je altijd moet blijven dromen. “Van binnen ben ik niet alleen een invalide vrouw, die door de maatschappij als anders en ingewikkeld wordt gezien, maar ook die peuter die kon lopen en die voor alles een oplossing vindt. Dat is toch een perspectief dat ik wilde schetsen. Want, en dat zie je in bijna alle facetten van het leven, er wordt wel veel over gehandicapten gepraat, maar veel te weinig met ons.”
Daarbij is het volgens Baks juist van belang om de overeenkomsten tussen mensen op te zoeken. “Ik lig niet te huilen om mijn handicap, wel over gedoe met vele instanties en om het gevecht steeds proberen mee te blijven doen – ondanks al die beperkingen. Ik ben zoals ik ben en ik weet dat iedereen zijn gevechtjes en zijn dingetjes heeft. Als we dat meer erkennen, kunnen we volgens mij de verschillen tussen mensen opheffen. Dan heeft iedereen een verhaal dat er mag zijn.”
En dat lijkt Baks goed voor iedereen. Ook als we kijken naar de arbeidsmarkt. “Laten we kijken naar hoe mensen zijn, wat voor karakter ze hebben. Verreweg de meeste vaardigheden zijn vervolgens wel aan te leren. Daar ben ik van overtuigd”
Vorige week schreef Aart van der Gaag in zijn column over de roman ‘Leven met Lef’