Als projectleider inclusie kun (en moet) je zélf initiatief nemen om commitment van de bestuurder te verkrijgen. Dat kwam duidelijk naar voren in gesprekken met bestuurders en projectleiders uit de onderwijssector. Een praktisch werkboekje helpt projectleiders hiermee aan de slag te gaan.
Een van de bekende hindernissen bij het aan het werk helpen van mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt is het gebrek aan commitment van het MT of bestuur. Soms wil een bestuurder zich best uitspreken, maar heeft hij of zij net dat duwtje in de juiste richting nodig.
De Normaalste Zaak heeft samen met gedragsexperts een hulpmiddel ontworpen dat de projectleider voor inclusie helpt te achterhalen waarom het nog niet lukt én dat handvatten biedt om in actie te komen. Want commitment vanuit het bestuur, waarmee overigens ook de schoolleider of de directeur wordt bedoeld, helpt om inclusiedoelen te realiseren.
Commitment (zichtbaar) krijgen is niet even in één bijeenkomst geregeld. Het is een proces, iets waar de projectleider inclusie continu aan werkt om het voor elkaar te krijgen. Het bestaat vaak uit een mix van acties die passen bij de eigen specifieke situatie. Hieronder een stukje uit de handreiking over de vraag wie eigenlijk ‘mijn bestuurder’ is.
Mijn bestuurder
Denk je dat je bestuurder voldoende kennis over of ervaring met het onderwerp heeft? Zo nee, welke kennis mist hij volgens jou? Hoe staat je bestuurder tegenover inclusie? Heeft je bestuurder persoonlijke ervaring met de doelgroep? Spreekt je bestuurder zich binnen de organisatie of in het openbaar al uit over inclusie? Hoe en wanneer was dit? Toont je bestuurder al betrokkenheid op het gebied van inclusie? Zo ja, hoe? Wees zo concreet mogelijk, welk gedrag zie je? Hoe schat je bestuurder de mogelijkheden in, qua tijd en momenten, om zich uit te spreken over inclusie? Wie is je bestuurder en wat is zijn of haar functie?
Misschien ken je je bestuurder(s) al goed, of misschien sta je een stuk verder van hem/haar af. Hoe dan ook, je wil graag dat je bestuurder ander gedrag laat zien. Daarvoor is het van belang om je bestuurder beter te leren kennen. Wat drijft hem/haar, waar zitten zijn belemmeringen, waar slaat jouw bestuurder op aan?
Neem de tijd om dit goed te analyseren. Het kan zijn dat je nog niet alle vragen over je bestuurder kunt beantwoorden. In dat geval is het raadzaam om in gesprek te gaan met je bestuurder om een beeld te krijgen van hoe hij/zij in de wedstrijd zit.
Is iemand met name geïnteresseerd in cijfers (halen we het quotum?) of juist in het maatschappelijke belang achter inclusie? Zoek verbinding en voer op persoonlijk niveau het gesprek over drijfveren en kansen. Mocht je te ver af staan van je bestuurder, dan kun je je collega’s vragen om mee te denken.
Bewust van je rol
Nienke Schütte van De Normaalste Zaak in een toelichting op de tool die mede door haar is ontworpen: ‘Uit de gesprekken die we met projectleiders inclusie en schoolbestuurders hebben gehouden, kwam elke keer weer naar voren dat de projectleider inclusie soms wacht op het commitment van een bestuurder. Aan de andere kant is de bestuurder zich niet bewust van zijn of haar rol en denkt: ‘Wat verwacht men nog van mij?’ Vandaar dat we de projectleider inclusie aan het werk zetten. Want bestuurders zijn zich vaak niet eens bewust van hun rol.’
Bij het begin van het inclusiever maken van de organisatie – en zelfs een later stadium bij de uitvoering van de Banenafspraak – kunnen impasses ontstaan. ‘Met de technieken die worden aangeraden om praktisch toe te passen komen alle partijen al een heel eind verder.’
