Het Hoofdlijnenakkoord ‘HOOP, LEF EN TROTS’ van PVV, VVD, NSC en BBB voor de vorming van een programkabinet, benoemt de voorgenomen herziening van de Participatiewet niet en gaat eveneens niet in op lopende wetgeving voor de vereenvoudiging van het aan het werk helpen van mensen met een arbeidsbeperking.

‘Er zijn nu maatregelen nodig die mensen direct merken in de portemonnee, waardoor ze meer loon naar werken krijgen. Maatregelen die gericht zijn op zekerheid en meedoen op de arbeidsmarkt, die niet verder nivelleren en tegelijkertijd (kinder-)armoede in Nederland voorkomen’, staat vrij bovenaan de tekst van het Hoofdlijnenakkoord onder het kopje bestaanszekerheid.

Daar komt volgens de vier partijen bij ‘dat inkomensondersteunende regelingen van de landelijke en gemeentelijke overheid, zoals de toeslagen, te ingewikkeld zijn of tegen elkaar inwerken. Vooral voor mensen die kwetsbaar zijn is dit geheel moeilijk te doorgronden’.

Hervorming WW
Het hoofdlijnenakkoord bevat wel het voornemen de WW te hervormen. De wijze waarop dit wordt vormgegeven is onderdeel van de uitwerking van het hoofdlijnenakkoord.

Compensatie transitievergoeding
De compensatie voor werkgevers bij ontslag wegens langdurige arbeidsongeschiktheid (na afloop van de twee jaar loondoorbetalingsplicht) wordt beperkt tot kleine werkgevers (minder dan 25 werknemers). Werkgevers met 25 of meer werknemers worden niet meer gecompenseerd.

Tegemoetkoming arbeidsongeschikten
Arbeidsongeschikten ontvangen jaarlijks een tegemoetkoming voor extra kosten als gevolg van hun ziekte of handicap. Deze tegemoetkoming wordt afgeschaft omdat het eigen risico wordt verlaagd. Die wordt gehalveerd tot het niveau van 165 euro in 2027

Budgetverlaging bijstand
Het budget voor de bijstand wordt met structurele 100 miljoen verlaagd. Dat is vooral het gevolg van maatregelen op het terrein van asiel.

Signalen naar informateurs?
Welke brieven, nota’s en adviezen afgelopen maanden op het vlak van participatie en deelname aan de arbeidsmarkt aan de informateurs zijn gestuurd, is nog niet bekend. Er is nog geen inventarislijst vrijgegeven. Bij eerdere formaties gebeurde dat nadat de hele formatie was afgerond.

Op basis van het akkoord dat nu voorligt volgt, zo is de bedoeling, de formatie van een programkabinet met een uitgewerkt regeringsprogramma.

Participatiewet in balans
In een commissievergadering eerder deze week met demissionair minister Carola Schouten voor Participatie kwam al tot uiting dat de toekomst van de Participatiewet in de handen van het nieuwe kabinet ligt. Zoals bekend ligt het wetsvoorstel op dit moment voor advies bij de Raad van State. ‘Participatiewet in balans’ bevat drie sporen:

  • Het eerste spoor werkt aan genoemd pakket van ruim twintig wetswijzigingen om gemeenten beter in staat te stellen ondersteuning te bieden op het terrein van inkomen, re-integratie en participatie.
  • Het tweede spoor richt zich op een meer grondige herziening van de Participatiewet.
  • In spoor 3 werkt het ministerie samen met onder meer VNG, Divosa en Sociaal Werk Nederland aan de cultuuromslag die nodig is om bij de uitvoering van de Participatiewet meer uit te gaan van vertrouwen en de menselijke maat.

In haar mogelijk laatste optreden bij de kamercommissie SZW gaf minister Schouten aan dat het programma in volle gang is, maar dat het aan het nieuwe kabinet is of het hiermee doorgaat of niet. ‘Er kan wel heel goed op doorgewerkt worden’, gaf ze de Kamer bij die gelegenheid mee. Ze zou het ook ‘helemaal niet erg’ vinden als partijen in de Kamer signalen aan de formeerders afgeven.

Tekst: Klaas Salverda