Op 17 juni kiest Nederland voor de eerste keer een Minister van Gehandicaptenzaken. De Minister van Gehandicaptenzaken is een initiatief van de Lucille Werner Foundation en KRO-NRCV. Tijdens een live televisie-uitzending (maandag 17 juni om 21.15 uur op NPO 1) wordt de winnaar verkozen. De komende dagen krijgen de zes finalisten op deze site de kans om zich te presenteren. Vandaag: Sandra Ballij.

Lees ik dat nu goed? Ja. Na 12 jaar als social entrepreneur en oprichter van Ctaste (dineren in het donker), Ctalents (detacheringsbureau voor zintuiglijk uitgedaagden) en de Sign Language Coffee Bar (koffiebar met dove gebaaristas waar je in gebaren besteld), waarbij ik meer dan 200 mensen duurzaam aan een baan heb weten te brengen, kan ik toch wel zeggen dat mensen graag hun eigen overtuigingen bevestigd willen zien. Graag in hokjes denken. En daar ben ik totaal niet anders in. Als kandidaat Minister van Gehandicaptenzaken is het nu wel tijd om heel eerlijk te zijn en de ogen te openen.

Zelf ben ik ooit eens gaan zingen tijdens een sprekersklus. Voor de goede orde: zingen kan ik echt niet. Dat is geen bescheidenheid, maar realiteit. Ontzettend vals, hard en totaal ongepast.

Lange termijn

Het moge duidelijk zijn, dit is niet mijn talent, niet mijn kracht en absoluut niet van toegevoegde waarde. Er zou enorm veel subsidie bij moeten om deze activiteit ooit rendabel te krijgen. Loonwaarde 0 of, naja, laten we het houden op 20%. Sommigen zullen de hilariteit ervan misschien waarderen. Waarschijnlijk zal het ook nooit lukken om naar de 100% te komen of daarboven. Iets wat er overduidelijk niet inzit of waar nog groei of ontwikkeling in is te vinden, gaat op de lange termijn niet werken.

Iemand die doof is gaat nooit goed horen, iemand die blind is nooit goed zien. Daar kan ik niets aan doen, het is zo. Gelukkig is er in de huidige wereld met zoveel technologische mogelijkheden ontzettend veel wat er dan wel kan. De vraag is dan: wat kan er wel en hoe dan? Er zijn al legio voorbeelden die klaar staan om gekopieerd te worden: maak er gebruik van zou ik zeggen.

Zelf sta ik nu trouwens wel op het podium met een ruime loonwaarde, niet als zanger maar als spreker. Werk wat me past, wat ik fantastisch vind om te doen en wat mensen ook enorm waarderen: een activiteit passend bij mijn talenten en een marktbehoefte.

Synonieme arbeidsmarkt

Wekelijks maak ik mee dat – omdat iemand blind of doof is – men ervan uitgaat dat er een synonieme arbeidsmarkt is, waar we gewoon mogen afwijken van alle geldende regels in Nederland die we met elkaar hebben afgesproken.

We moeten dit niet willen. Dit gaat ook niet werken. Dat weten we eigenlijk ook wel. Zou jij je werk gemotiveerd gaan doen als men standaard je voor 50% minimumloon inschaalt omdat je kleine kinderen hebt (ondanks je prachtige master en gedrevenheid)? Dan kost alles namelijk ook meer energie, heb je meer slaaptekort en moet je alles op een andere manier organiseren dan ‘standaard’. Je zoekt dan een oplossing: hoe kan het wel? Welke tools zet ik in om wel mijn doelen te halen en mijn werk goed te doen?’

Volharding

Dagelijks meemaken dat de overtuiging van inclusiviteit blijkbaar nogal strookt met nog een groot gedeelte van Nederland brengt volharding mee. Het kan toch niet zo zijn dat we op basis van een kenmerk, en niet op basis van wat iemand daadwerkelijk kan en waarvoor hij/zij opgeleid is, mensen gaan inschalen?

Als we normaal selecteren, kijken we naar iemands competenties, ervaring, persoonlijkheid en motivatie, niet naar de uitkeringsvorm die iemand had. Wat gaat iemand brengen in deze functie of voor onze organisatie? Neem dat serieus.

Werk moet natuurlijk ook passen bij iemand als persoon, maar ook in zijn mogelijkheden. Eerlijk zijn over wat er wel en niet kan helpt ontzettend goed: ik zou willen oproepen tot verfrissende helderheid.

Hieruit komen toppers, briljantjes, volhouders, doordouwers van elk niveau. Die, jawohl, gewoon werk doen tegen gewoon salaris. Soms uitzonderlijk werk doen tegen gewoon salaris.

Alstublieft neem geen ‘arbeidsgehandicapten’ aan, neem talenten aan die bij je passen. Durf de eerste stap te zetten van anders kijken naar mensen. Het komende jaar ga ik in gezamenlijkheid met talenten, social entrepreneurs, overheid, media, onderwijs, werkgevers én met veel daadkracht aan de slag met de 3 blokken: anders kijken, anders denken en anders doen om de bizar hoge werkloosheid onder de groep mensen met een handicap duurzaam nu eens daadwerkelijk te gaan verlagen.

En voor iedereen die het vreemd vind dat ik geen zichtbare beperking bezit, heb ik eigenlijk 2 boodschappen:

  1. De meeste handicaps zijn onzichtbaar
  2. En oh ja: laten we vooral niet in hokjes stoppen en oordelen op kenmerken. Vooral kijken naar iemands zijn/haar competenties, daadkracht en ervaring om deze belangrijke klus van het ministerschap te gaan klaren

Zie ook een van mijn talks over #anderskijkennaartalent

PS: Bij het schrijven van dit stuk blijft autocorrect me steeds corrigeren, onder het woord inclusiviteit komt standaard een rood kringeltje met de suggestie: exclusiviteit. Need I say more? We leven nog in de tijd van uitsluiting op basis van kenmerken. Gelukkig is er nu een kleine beweging waarvan dit ministerschap een belangrijk onderdeel is.

Samen werken we aan #anderskijken #andersdenken en #andersdoen. Wie volgt?

.

Over Sandra:
Sandra Ballij (37 jaar) woont in Amsterdam met haar man en twee kinderen. Ze is initiatiefneemster van Ctalents, een detacheringsbureau voor mensen met een zintuiglijke handicap, de community We Are Ctalents, restaurant Ctaste (eten in het donker) en de Sign Language Coffee Bar (waar je in gebarentaal je bestelling doet bij dove ‘gebaaristas’).
Al twaalf jaar zet Sandra zich in als ‘social entrepreneur’ in voor gelijkwaardige werkgelegenheid voor blinden, slechtzienden, doven en slechthorenden.