Het (inmiddels demissionaire) kabinet heeft ervoor gekozen de Participatiewet vanaf de basis opnieuw op te bouwen. Een herziening van de Participatiewet is nodig is om ruimte te maken voor de menselijke maat en te zorgen voor bestaanszekerheid voor iedereen, schrijft minister Carola Schouten op de valreep aan de Tweede Kamer.
Vlak voor Kerst bood zij de nieuwe Tweede Kamer het Programmaplan Participatiewet in balans aan. Volgens haar staat de bestaanszekerheid van steeds meer mensen in Nederland onder druk. De kwetsbaarheid gaat vooral mensen aan die afhankelijk zijn van een bijstandsuitkering op basis van de Participatiewet. Daarom wordt – als het aan de vertrekkende minister ligt – de Participatiewet komende jaren herzien. Dat gebeurt binnen het programma Participatiewet in Balans. Daarin staan vertrouwen, menselijke maat en vereenvoudiging centraal.
Drie doelen
Het programma wil bijdragen aan de volgende doelen:
• Mensen hebben een zinvol leven, met en zonder betaald werk.
• Mensen zonder werk vinden makkelijk goed nieuw werk.
• Mensen hebben een vangnet als ze dat nodig hebben.
Drie sporen
Het programmaplan bevat drie sporen:
• Het eerste spoor werkt aan een pakket van ruim twintig wetswijzigingen om gemeenten beter in staat te stellen ondersteuning te bieden op het terrein van inkomen, re-integratie en participatie.
• Het tweede spoor richt zich op de beleidsvoorbereiding voor een meer grondige herziening van de Participatiewet.
• In spoor 3 werkt het ministerie samen met onder meer VNG, Divosa en Sociaal Werk Nederland aan de cultuuromslag die nodig is om bij de uitvoering van de Participatiewet meer uit te gaan van vertrouwen en de menselijke maat. Bij de uitvoering zijn ook de SVB, Cedris en de Landelijke Cliëntenraad betrokken.
Drie uitgangspunten
De uitgangspunten in het wetsvoorstel worden vormgegeven door:
• De regels en ondersteuning van de Participatiewet beter te laten aansluiten op de mogelijkheden en omstandigheden van de mensen voor wie ze bedoeld zijn.
• Het vergroten van de rechtszekerheid, zowel qua rechten als plichten.
• Het creëren van meer handelingsruimte voor de uitvoerend professional.
Banenafspraak
De doelgroep van mensen met een arbeidsbeperking die onder de Banenafspraak vallen behoort tot de omgeving die ook belang kan hebben bij het programmaplan. Onder de aanpalende programma’s wordt Simpel Switchen genoemd. Binnen dát programma wordt samengewerkt aan het versoepelen van overgangen in de Participatieketen. Daardoor kunnen mensen gemakkelijker aan het werk gaan en blijven en meedoen op de voor hen best passende plek.
Simpel Switchen richt zich vooral op het versoepelen van overgangen tussen dagbesteding, beschut werk, de Banenafspraak en regulier werk (heen-en-terug).
Het wetsvoorstel Participatiewet in balans is nog in de maak. Afgelopen jaar is hierover onder meer een internetconsultatie geweest en bracht minister Schouten haar Visiebrief uit
Tekst: Klaas Salverda
