De problemen op de arbeidsmarkt zijn groter dan ooit. Daardoor piept en kraakt de publieke dienstverlening. De Sociaal-Economische Raad (SER) doet op verzoek van ministeries een aantal aanbevelingen.
Het advies is gevraagd door zes ministeries die beleid ontwikkelen voor sectoren die zitten te springen om personeel: zorg, onderwijs, kinderopvang, veiligheid, rechtspraak, openbaar bestuur en uitvoeringsorganisaties. Hoewel het aantal vacatures inmiddels iets daalt, valt te verwachten dat de arbeidsmarkt in deze sectoren krap blijft.
In zijn advies ‘Waardevol werk: publieke dienstverlening onder druk’ constateert de SER dat het huidige arbeidsmarktbeleid ‘versnipperd’ is over ministeries, sectoren en organisaties. Betere samenwerking biedt volgens de Raad kansen voor duurzame inzetbaarheid over sectorgrenzen heen en kan concurrentie om schaars personeel helpen voorkomen.
De SER pleit overigens niet voor één arbeidsmarktbeleid voor de hele (semi)publieke sector. De ‘samenwerking’ waar de Raad voor pleit moet leiden tot een effectievere inzet van mensen en aantrekkelijk werk met goede arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden.
Voorbeeldrol Banenafspraak
De overheid heeft op deze punten een voorbeeldrol, vindt de SER. Juist een krappe arbeidsmarkt is bevorderlijk voor de kansen van groepen die anders moeilijker aan een baan komen. In dit verband wijst de Raad het Rijk erop dat de (semi)publieke sectoren, in tegenstelling tot het bedrijfsleven, de doelstellingen van de Banenafspraak niet overal hebben behaald. De baankansen van mensen met een beperking zijn te weinig toegenomen en vaak niet duurzaam.
Goed arbeidsmarktbeleid
Goed arbeidsmarktbeleid is, aldus de SER, gebaat bij een goede coördinatie tussen vraag en aanbod. Dat betekent ook: soepele overstappen van (niet-)werk naar werk en zoveel mogelijk voorkomen van werkloosheid.
Sociale partners, overheid en onderwijspartijen werken wel aan het versterken van de (regionale)
arbeidsmarktinfrastructuur, vanuit hun eigen verantwoordelijkheden. Maar de infrastructuur moet
toegankelijker worden, meer gericht op het individu, en met voldoende stabiele financiering
voor begeleiding, scholing en matching, vindt de SER. Voor mensen in een uitkeringssituatie is belangrijk dat scholingsmogelijkheden niet gekoppeld zijn aan de uitkeringssituatie maar aan de kansen op duurzaam werk.
Stabiele financiering
Sociale partners vinden dat die infrastructuur op dit moment te veel bestaat uit onduidelijk belegde verantwoordelijkheden, schotten en versnipperde dienstverlening. Om de dienstverlening consistenter en meer gericht op het individu te maken, is stabiele financiering nodig voor begeleiding, scholing en matching, zo staat in het SER-rapport.
De Raad noemt verder dat (semi) publieke sectoren zowel van elkaar als van de markt kunnen leren bij het uitwerken van gerichte (inter)sectorale loopbaanpaden en de benodigde (om)scholing om dat mogelijk te maken. Op deze manier zouden zelfs (combinaties van) loopbanen tussen markt en overheid en tussen (semi)publieke sectoren gestimuleerd kunnen worden.
Tekst: Klaas Salverda
