Minister Carola Schouten kondigt extra stappen voor de Banenafspraak aan, waaronder een beperkte verbreding van de doelgroep.

Minister Carola Schouten ©RVD – Valerie Kuypers en Martijn Beekman

Ruim 10 jaar na het sluiten van het sociaal akkoord hebben steeds meer mensen uit de Banenafspraak een reguliere baan kunnen vinden. Maar ook nu moet nog een flinke slag gemaakt worden om de doelstelling van 125.000 extra banen te behalen, geeft de minister voor Participatie aan. Schouten vindt dat het beter moet en is ervan overtuigd dat het beter kán.

In een brief aan de Kamer schrijft de minister onder meer dat er meer mensen tot de doelgroep Banenafspraak gaan behoren, dat loonkostensubsidie mogelijk wordt voor mensen in de WIA en dat mensen die al tot de Banenafspraak behoren maar nog niet werken, actief in beeld worden gebracht. Ook gaat zij het wetsvoorstel vereenvoudigde Banenafspraak indienen.

Minister Schouten heeft de volgende concrete maatregelen voor ogen:
• Verbreding van de doelgroep die valt binnen de Banenafspraak. Mensen in de WIA die niet zelfstandig het wettelijk minimumloon kunnen verdienen, mensen in de Wajong die duurzaam geen arbeidsvermogen hebben die werken bij een reguliere werkgever en mensen in de WW die vergelijkbare kenmerken*) hebben als mensen in de Banenafspraak, moeten ook onderdeel worden van de Banenafspraak.
• Het versterken van de inzet voor mensen die ook bij bovenstaande verbreding niet tot de doelgroep Banenafspraak behoren, maar wel ondersteuning (al dan niet tijdelijk) nodig hebben om aan de slag te gaan.
• Het verder verkennen van loonkostensubsidie in de Wajong en uitwerken loonkostensubsidie in de WIA.
• Het voortzetten van het wetsvoorstel Banenafspraak en het besluit tot opheffen van het onderscheid tussen markt en overheid afhankelijk maken van realisaties bij de overheid.
• Het extra inzetten op het in beeld brengen van mensen die al tot de Banenafspraak behoren en nog niet werken.

Minister Schouten: ‘Zeker mensen met een arbeidsbeperking, die al voor veel zaken in het leven moeten knokken, verdienen een eerlijke kans op een baan. Vele werkgevers bieden al werk. Daar ben ik hen zeer erkentelijk voor. Maar, het kan absoluut beter. Juist ook bij de overheid.’

Eigen verantwoordelijkheid
Schouten hecht er zeer aan dat overheids- en onderwijswerkgevers invulling geven aan de eigen verantwoordelijkheid om mensen uit de doelgroep Banenafspraak in dienst te nemen. Dit vanwege de voorbeeldfunctie die de overheid heeft en de gemaakte afspraken in het sociaal akkoord. Daarin committeerden overheids- en onderwijswerkgevers zich aan 25.000 banen. Het bedrijfsleven tekende voor 100.000 banen.

Schouten wil het opheffen van het onderscheid tussen markt en overheid, waar een meerderheid in de Kamer zich voor heeft uitgesproken, afhankelijk maken van realisaties bij de overheid. De minister herhaalt dat zij het een randvoorwaarde vindt dat overheidswerkgevers meer banen gaan realiseren.

Matching verbeteren
Met het verbreden van de doelgroep en het beter in beeld brengen van de mensen die onder de Banenafspraak vallen zijn we er nog niet, geeft de minister aan. Dat geldt ook voor het aanbieden van banen. Want niet alle banen zijn geschikt voor iedere persoon. Daarom zijn met werkgevers en de uitvoering nieuwe afspraken gemaakt om de matching verder te verbeteren, bericht minister Schouten aan de Tweede Kamer.

Werkgevers en gemeenten hebben in december bijeenkomsten georganiseerd in Groningen en Amsterdam. UWV is ook betrokken bij deze sessies. Naar aanleiding van deze sessies is het voorstel van gemeenten en werkgevers om gezamenlijk de communicatie over de beschikbaarheid van instrumenten naar werkgevers uit te breiden en te verbeteren.

Ook gaan gemeenten en werkgevers elkaars expertise beter benutten om nieuwe aanpakken te introduceren om voor meer mensen die tot de doelgroep banenafspraak behoren te kijken wat hun talenten zijn en waar kansen liggen om aan de slag te gaan bij werkgevers. Gemeenten en werkgevers werken een projectvoorstel uit.

Stichting Nederland Onderneemt Maatschappelijk ondersteunt de arbeidsmarktregio’s bij de uitvoering van het project. Deze stichting voert in opdracht van SZW het project ‘Op naar de 125.000 banen’ uit. Het streven is om in het najaar van 2023 te starten met het project met een looptijd van een jaar.

Op basis van de evaluatie van het project besluit de minister over het al dan niet breder uitrollen van de aanpak. ‘De Banenafspraak is en blijft van belang om ervoor te zorgen dat steeds meer mensen met een arbeidsbeperking werken bij een reguliere werkgever’, concludeert de minister in de jongste Kamerbrief.

Zoals gebruikelijk krijgt de Tweede Kamer nog voor het zomerreces de resultaten over het voorgaande jaar, in dit geval 2022. Aan de nu afgekondigde maatregelen ligt overleg in de Werkkamer en onderzoek ten grondslag. Zo had Schouten vorig jaar aangekondigd in kaart te willen brengen welke mensen nu niet onder de Banenafspraak vallen terwijl ze zeer vergelijkbaar zijn. Dit onderzoek naar de afbakening van de doelgroep Banenafspraak is nu openbaar.

Tekst: Klaas Salverda

*) Met vergelijkbare kenmerken wordt hier bedoeld dat diegene niet zelfstandig het wettelijk minimumloon kan verdienen.