Minister Judith Uitermark (Binnenlandse Zaken, NSC) heeft de Tweede Kamer geïnformeerd over de voortgang van de banenafspraak bij de Rijksoverheid in 2023. In dat jaar zijn er bij de verschillende diensten van de Rijksoverheid  4.517 nieuwe banen gecreëerd.

Minister Judith Uitermark (foto Martijn Beekman)

De taakstelling voor het Rijk lag in op 5.637 banen. Met de 4.517 behaalde banen heeft het Rijk daarmee aan 80% van de doelstelling voldaan. De minister merkt daarbij op dat er op de werkvloer van het Rijk niet altijd ruimte voor aangepast werk of het rustig opbouwen van werkzaamheden. Dit omdat het Rijk volgens minister Uitermark vooral hoogwaardig, kennisintensief werk te bieden heeft en de relatief eenvoudige werkzaamheden doorgaans aan de markt uitbesteedt.

‘Reguliere banen bij het Rijk zijn met name ingericht voor hoogopgeleide medewerkers, met name hbo en universitair geschoolde mensen vinden via de reguliere weg een baan bij het Rijk. Aangezien 60%3 van de doelgroep vmbo of lager geschoold is, is het een opgave om binnen de organisaties werkzaamheden te vinden die passen bij de kwaliteiten van mensen uit deze doelgroep.’

De minister heeft in haar brief aan de Tweede kamer ook aandacht voor Binnenwerk. Via Binnenwerk, dat optreedt als gemandateerd werkgever, zijn in 2023 870 banen gecreëerd. Recent heeft Binnenwerk overigens de duizendste baan gerealiseerd. Dat noemt de minister ‘een mooi resultaat waar we binnen het Rijk trots op zijn’. Een belangrijke succesfactor voor Binnenwerk is, zo schrijft de minister, de toegewijde begeleiding van medewerkers. ‘Binnenwerk kijkt naar wat iemand wél kan, niet naar wat niet kan. Bij Binnenwerk werken veel mensen met een doelgroepindicatie in teamverband (groepsplaatsingen). Ook binnen de departementen vinden groepsplaatsingen plaats. Het gaat hierbij veelal praktische werkzaamheden, zoals gebouwassistentie, catering of bos- en natuurbeheer.’

Minister Uitermark gaat in eveneens in op twee eerder aangekondigde maatregelen, de inzet van centrale financiering en Social Return. Over de centrale financieringsconstructies merkt de minister op: ‘De inrichting van een centrale financieringsconstructie is bij ieder ministerie belegd. Op basis van de interne structuur en afspraken wordt dit instrument naar eigen behoefte ingezet.’

Inmiddels werken vijf ministeries samen binnen de Netwerkorganisatie Social Return. ‘De opdracht is een optimale samenwerking met de grootste marktpartijen van de Rijksoverheid zodat maximale impact wordt behaald voor de kandidaat (duurzame plaatsing) en waarbij de Rijksoverheid als opdrachtgever een bijdrage levert aan de banenafspraak.’

Rijksbreed plan
Aan het slot van haar brief schrijft de minister over het rijksbrede plan van aanpak aan de hand van drie uitgangspunten:
• Hernieuwde positieve energie en zichtbaar ambassadeurschap voor de banenafspraak;
• Inzicht verkrijgen in wat haalbaar is, zodat realistische verwachtingen worden geschept en waargemaakt;
• De mogelijkheden centraal stellen in gesprekken in plaats van onmogelijkheden, zodat het volledige potentieel binnen het Rijk kan worden benut

Minister Uitermark eindigt haar brief met waarschuwende woorden. ‘Op dit moment is er een grote focus op instroom, omdat de doelstelling nog niet is behaald. Het is echter net zo belangrijk om uitstroom te voorkomen door als werkgever te voldoen aan de behoeftes van de medewerkers. Het bieden van voldoende begeleiding, maatwerk en een duurzaam perspectief zijn daarbij cruciaal. Zo bieden we duurzame banen voor iedereen. Het terugbrengen van het aantal ambtenaren, zoals afgesproken in het Regeerprogramma, zal extra druk leggen op voldoende capaciteit voor goede begeleiding.’