De ministerraad heeft er op voorstel van minister Carola Schouten (Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen) mee ingestemd om het wetsvoorstel Participatiewet in balans naar de Raad van State te sturen. Die gaat adviseren of het voorstel zo door kan naar het parlement.


Richting werken vanuit vertrouwen, menselijke maat en eenvoud. Uit: Programmaplan Participatiewet in balans

De Participatiewet is bedoeld om mensen die het nodig hebben inkomensondersteuning te bieden en te helpen weer (gedeeltelijk) aan het werk te gaan. En als dat (nog) niet kan te ondersteunen bij andere vormen van participatie.

Met het voorstel voor meer balans zet het kabinet de eerste concrete stap om hardheden in de huidige wet weg te nemen door mensen centraal te stellen en uit te gaan van vertrouwen. Zodoende wil het kabinet de Participatiewet beter laten aansluiten op wat mensen (aan)kunnen en nodig hebben. Professionals krijgen meer ruimte om hen daarbij te helpen.

Maatregelen
Het wetsvoorstel bevat ruim twintig maatregelen om de Participatiewet te verbeteren en de balans tussen rechten en plichten te herstellen. Het regelt onder meer ruimte voor het verlenen van mantelzorg zonder dat dit gevolgen heeft voor de uitkering. Ook mogen bijstandsgerechtigden giften ontvangen tot 1200 euro per kalenderjaar zonder dat dit wordt gekort op de uitkering en mogen zij een deel van hun bijverdiensten houden als opstap naar werk.

Onderdeel van het wetsvoorstel is ook dat gemeenten in individuele gevallen een bufferbudget kunnen uitkeren. Daarmee wordt voorkomen dat mensen met een combinatie van uitkering en betaald werk per maand onder de bijstandsnorm komen.

Visie en plan
Vorig jaar stuurde minister Schouten de Kamer al een visiebrief en een programmaplan om aan te geven welke waarden en praktijk zij achter Participatiewet in balans ziet. Daarin staan vertrouwen, menselijke maat en vereenvoudiging centraal. Het gaat daarbij niet alleen over het aanpassen van de wet, maar ook het versterken van de vakkundigheid in de uitvoering.

Drie sporen
Het (eerste) spoor waar het nu om gaat betreft ruim twintig wetswijzigingen om gemeenten beter in staat te stellen ondersteuning te bieden op het terrein van inkomen, re-integratie en participatie. Ook worden hardheden aangepakt.

Het tweede spoor is de beleidsvoorbereiding voor een meer grondige herziening van de Participatiewet. Daarin wordt vanuit onderzoek, kennis over gedrag en ervaringen een nieuwe basis gelegd voor de Participatiewet.

In spoor 3 werkt het ministerie samen met onder meer VNG en Divosa aan de cultuuromslag die nodig is om bij de uitvoering van de Participatiewet meer uit te gaan van vertrouwen en de menselijke maat.

Banenafspraak
De doelgroep van mensen met een arbeidsbeperking die onder de Banenafspraak vallen behoort tot de omgeving die ook belang kan hebben bij het programmaplan. Onder de aanpalende programma’s wordt Simpel Switchen genoemd. Binnen dát programma wordt samengewerkt aan het versoepelen van overgangen in de Participatieketen. Daardoor kunnen mensen gemakkelijker aan het werk gaan en blijven en meedoen op de voor hen best passende plek.

Simpel Switchen richt zich vooral op het versoepelen van overgangen tussen dagbesteding, beschut werk, de Banenafspraak en regulier werk (heen-en-terug).

Tekst: Klaas Salverda